Hollanda-Türkiye maçı öncesi canlı yayın krizi
Cumartesi günü oynanacak Hollanda-Türkiye maçının henüz hangi kanaldan yayınlanacağının açıklanmaması krize yol açtı.
Milliyet Gazetesi yazarı Atilla Gökçe, Hollanda maçı öncesi yaşanan canlı yayın krizini kaleme aldı.
İşte Gökçe'nin o yazısı:
KANAL HALA BELLİ DEĞİL
Futbolumuz, bugüne kadar eşine rastlanmamış bir krizle karşı karşıya. Hollanda- Türkiye milli maçını televizyondan izleyip izleyemeyeceğimiz henüz belli değil.
RADYODAN DİNLEYEBİLİRİZ
TMSF'nin 11 Mart'ta aldığı "Show TV'nin maçı yayınlamaması" kararı, son anda değişmezse, bilin ki 50 yıl geriye gidip Hollanda- Türkiye maçını radyodan dinleyip gazetelerden okuyacağız. Tıpkı 60'lı yıllarda olduğu gibi. O yıllarda sınırlı da olsa maçın iki - üç dakikalık özetini sinemalarda "Dünya Haberleri" gösterimi ile izleyebiliyorduk.
Ama TMSF'nin kararı hukuk açısından o kadar bağlayıcı ki, bugünkü yayın hakları nedeniyle hiçbir kanalda özeti bile yayınlanamaz. Dijital çağımızda maç görüntülerine ulaşmak teknolojik olarak sonsuz kolaylıklarla mümkün olsa da -internet dahil- canlı yayını elde edemezsiniz. Hollanda'da yayın hakkına sahip kanala Türkiye'den ulaşabilir ve bu yayını evinizdeki televizyonunuza taşırsanız ne ala! Ötesi mümkün değil.
40 MİLYON EURO
Futbolda 2016 Avrupa Şampiyonası ile 2018 Dünya Kupası eleme maçlarının yayın hakkı 2014 Mart'ında UEFA tarafından ihaleye çıkarıldı. Bu ihalenin Türkiye haklarını Sadettin Saran'ın şirketi kazandı. Saran, daha sonra alt lisans anlaşmasıyla bu hakkını AKS TV'ye verdi. Anlaşma gereğince 2016 elemeleri kapsamında 10 hazırlık maçı ve 10 resmi maç yayını için ödenecek paranın 40 milyon Euro olduğunu öğrendim. Bilindiği gibi TMSF, AKS TV'nin yayın kanalı olan Show TV'nin yönetimini üstlenmiş durumda. Bugüne kadar kanal yönetiminin personeline dokunmadılar. Kanalın "müdahale" sürecinde zarar görmemesi için gerçekten özenli ve titiz bir yaklaşım gösterdiler. Ne var ki konu Show TV'den yayınlanacak maçlara geldiğinde üst yönetim 11 Mart'ta Hollanda maçını "yayınlamama" kararı aldı.
SHOW TV'NİN DIŞINDA BAŞKA BİR KANALIN YAYINLAMASI İMKANSIZ
Öğrendiğime göre, Saran Holding ile TMSF ya da AKS TV arasında karar sonrası hiçbir resmi görüşme yapılmamış. Temsilciler ya da teknik ekipler arasında bir diyalog olabilir. Ama o düğmeye kim basacak? TMSF ile Saran arasındaki sözleşme şu ana kadar feshedilmiş değil. Dolayısıyla bu maçın Show TV dışında bir kanaldan yayınlanması hem hukuk açısından, hem de teknik koşullar bakımından adeta imkansız!
SHOW TV AÇIKLADI: 'YAYINLAMIYORUZ'
A Milli Futbol Takımımız, 2016 Avrupa Şampiyonası Elemeleri E Grubu'nda 28 Mart Cumartesi günü Amsterdam'da Hollanda ile kritik bir maç oynayacak. Ancak TMSF yönetimindeki Show TV, milli maçları yayınlamayacağını resmen duyurdu. "Peki bundan sonra ne olacak?" sorusu yanıt ararken, SaranGrubu'ndan da açıklama geldi.
İŞTE SARAN GRUBU'NDAN YAPILAN YAZILI AÇIKLAMA:
"Şirketimiz Saran (Saran Uluslararası Fimcilik Org.Rek.Paz.Tic.A.Ş) ile Show TV arasında, Show TV tarafından yapılan açıklamada da açıkça belirtildiği üzere, 2014 Yılında imzalanmış olan ve 2016 Avrupa Şampiyonası ve 2018 Dünya Kupası Eleme ve A Milli Takımımız hazırlık maçlarını kapsayan sözleşme halen yürürlüktedir.
Show TV den yapılan açıklamada geçen "Hollanda-Türkiye futbol maçının başka bir kanalda yayınlanabilir" ifadesi ise tamamen yanlış ve yanıltıcıdır.
Türkiye A Milli Takımımızın Maçları, Şampiyonlar Ligi modeli gibi havuz haline getirilmiş olup, dolayısı ile tüm maçların yayın hakkı sahibi UEFA'dır.
Saran, UEFA ile yaptığı anlaşma doğrultusunda bu maçlar için Türkiye A Milli Futbol Takımı'nın maç yayınlarına aracılık etmiş olup, UEFA'nın milli maçların yayını ile ilgili koşullarının sağlanması konusunda önceden olduğu gibi şimdi de limitleri dahilinde elinden gelen özveriyi göstermektedir.
UEFA, yayıncı Show TV 2014 anlaşması için onay vermiş olup, bu tarihten sonra yapılacak olan muhtemel yayıncı kuruluş değişikliği tekrar UEFA'nın yetkisine ve onayına tabidir. Kaldı ki Şampiyonlar Ligi'nde olduğu gibi tüm maçların aynı kanalda yayınlanma zorunluluğu mevcuttur.
Konu sadece Hollanda - Türkiye maçını değil bu maçtan sonra oynanacak Kazakistan - Türkiye veya Türkiye - Hollanda gibi 5 ilave Avrupa Şampiyonası 2016 Eleme Maçının da yayınları ile alakalıdır. Maçların tek tek satılabilmesi yeni UEFA sistemi ve kurallarına göre mümkün değildir.
Show TV'nin belirttiği gibi yönetimlerin değişmesi mümkündür, ancak kurumlar ve yaptıkları anlaşmalar devam eder ve taraflar yükümlülüklerini yerine getirmekle mükelleftir. Nasıl ki "Saran yönetim değişimi sonrasında daha iyi ticari şartlar önüme sunuldu, bu maçları başka kanala satıyorum diyemez" ise, Show TV'nin de keyfi olarak, ticari açıdan yeniden değerlendirdik ve yayınlamama kararı aldık demesi mümkün değildir.
Bu kararın şifahi olarak maçların oynanmasına çok kısa bir süre kala Show TV tarafından, Saran'a bildirilmesi, Saran'ın UEFA nezdinden girişimlerde bulunması ve maçların başka kanallarda yayınlanabilmesi ve çözüm alternatifleri üretmesine imkan vermemiştir. Herşeyden önce A Milli Takımımızın maçlarının yayını sadece ticari olmamakla birlikte "milli" bir meseledir.
Show TV tarafından yapılan açıklamada, aramızdaki anlaşmanın halen devam etmekte olmasına karşın, SARAN'ın anlaşmayı ihlal ederek, maçların Saran tarafından başka bir kanalda yayınlatabileceğimizi söylemektedir ki, bu yaklaşım mevcut hukuk kuralları, UEFA ile Saran ve Saran ile Show Tv arasında imzalanan sözleşme hükümlerine göre mümkün değildir.
Show TV ile yapılmış olan anlaşma doğrultusunda Hollanda - Türkiye ve diğer eleme maçları ile A Milli Takım Hazırlık maçlarının yayınlanıp yayınlanmayacağı kararı tek başına Show TV ve yönetimine aittir. Saran, maçların yayın haklarının mevcut sahibi Show TV tarafından talep edilmesi ve taraflar arasında imzalı anlaşmadan SARAN'ın doğmuş haklarının saklı kalması ve Show TV tarafından imzalanan sözleşmeden feragat edilmesi koşulu ile, (Hollanda - Türkiye Eleme ve Luxemburg - Türkiye Hazırlık maçları sonrasında) UEFA ile de görüşerek kalan maçların başka kanalda yayınlanabilmesi adına elinden gelen gayret ve iyi niyeti gösterecektir."