İstatistikler 'hoca yerli olmalı' diyor

(A) Milli Futbol Takımı'nda, Fatih Terim'in istifasının ardından başlayan, ''Yeni teknik direktör yerli mi, yoksa yabancı mı olmalı?'' tartışmalarına belki de en net yanıtı, futbol tarihi ve istatistikler veriyor; ''Kesinlikle yerli olmalı''...

1930 yılından başlayarak bugüne kadar 18 kez düzenlenen, en önemli futbol organizasyonu Dünya Kupası'nın tarihinde henüz hiçbir ülke yabancı teknik direktörle mutlu sona ulaşamadı.

1960 yılından bu yana her 4 yılda bir organize edilen Avrupa şampiyonaları da yine yerli teknik direktörlerin zaferleriyle sonuçlandı. Avrupa şampiyonalarında bugüne kadar sadece Yunanistan, 2004 yılındaki şampiyonada Alman teknik direktör Otto Rehhagel ile kupaya uzanma başarısını gösterdi.

Türkiye de futboldaki en önemli başarılarını Türk teknik adamların yönetiminde elde etti. 2002 Dünya Kupası'nda Şenol Güneş yönetiminde dünya üçüncülüğünü kazanan Milli Takım, 2008 Avrupa Şampiyonası'nda bu kez Fatih Terim yönetiminde üçüncülüğü elde etti. Kulüpler bazında da Galatasaray 2000 yılında Fatih Terim'le UEFA Kupası'nı kazanırken, 1988-1989 sezonunda Mustafa Denizli idaresinde, Avrupa Şampiyon Kulüpler Kupası'nda yarı final oynama başarısını gösterdi.


DÜNYA KUPALARI

[page_end]Uruguay'da, 1930'da düzenlenen ilk Dünya Kupası'nda kupaya uzanan ev sahibi Uruguay'ın teknik direktörlüğünü Alberto Suppici yapıyordu.

1934'de İtalya'da düzenlenen kupada da mutlu sona ulaşan yine evsahibi takım oldu. Uruguay gibi İtalya da bu kupada takımı yerli bir isme, teknik direktör Vittorio Pozzo'ya emanet etmişti.

Arjantin, Uruguay ve İspanya'nın katılmadığı Fransa 1938'de, İtalya Vittorio Pozzo ile ikinci kez mutlu sona ulaşmayı başardı.

İkinci Dünya Savaşı nedeniyle 12 yıl ara verilen Dünya Kupa'sı organizasyonu, 1950'de Brezilya'da düzenlendi. Kupa, teknik direktörlüğünü Juan Lopez yönetimindeki ilk şampiyon Uruguay'a gitti.

İsviçre'de 1954'te düzenlenen Dünya Kupası, Türkiye açısından da büyük önem taşıyordu. Bu şampiyona Türkiye'nin katıldığı ilk Dünya Kupası olması bakımından önemliydi. Türkiye kupaya kura sonucu katılırken, kupayı Sepp Herberger yönetimindeki Federal Almanya aldı.

Pele'nin ilk kez boy gösterdiği İsveç-1958'de Brezilya, teknik direktör Vicente Feola ile ilk kez kupayı müzesine götürmeyi başarmıştı.

Şili-1962'de Brezilya yine finaldeydi. Finalde Çekoslovakya'yı 3-1'le geçen Brezilya'nın yönetiminde bu kez bir başka Brezilyalı Aymore Moreira vardı.

''Top çizgiyi geçti mi geçmedi mi'' tartışmaları dışında, kupanın kaybolması ve Londra'da ''Pickles'' adlı köpek tarafından bulunmasıyla da hatırlanan 1966 Dünya Kupası'nda teknik direktör Alf Ramsey, ev sahibi İngilizler'e tarihlerindeki ilk kupayı kazandırıyordu.

Meksika-1970 Brezilyalı Pele'nin dünya yıldızı olduğu şampiyonaydı. Pele, Brezilya'nın finalde İtalya'yı 4-1 yenerek kupaya uzandığı maçta takımını 1-0 öne geçiren golü attı. Brezilya 3. defa kupaya uzanırken teknik direktör Mario Zagallo, Dünya Kupası'nı hem futbolcu hem de teknik direktör olarak kazanan ilk kişi oldu.

1974'te Almanya'da düzenlenen Dünya Kupası'nda, final maçı Hollanda ile Federal Almanya arasındaydı. Helmut Schoen'ün çalıştırdığı evsahibi Almanya kupayı müzesine götürmeyi başardı.

Evsahibi Arjantin, 1978'de Kempes'in 2 gol attığı maçta Hollanda'yı 3-1 yenerek hayalini kurduğu kupaya ulaştı. Tangocular'ın teknik direktörlüğünü Cesar Luis Menotti yapıyordu.

Final maçının ünlü Santiago Bernabeu'da oynandığı İspanya-1982'de İtalya, Almanya'yı 3-1 ile geçererek 3. kez mutlu sona ulaşırken, takımın başında Enzo Bearzot bulunuyordu.

Meksika 1986'nın finalinde Almanya'yı 3-2 yenen Arjantin, 8 yıl aradan sonra, bu kez bir başka Arjantinli teknik direktör Carlos Bilardo yönetiminde kupayı Amerika Kıtası'na götürdü.

Almanya, İtalya-1990'da Arjantin'den rövanşı 1-0'la alırken, ''Panzerlerin'' başında Franz Beckenbauer vardı.

Brezilya ve İtalya arasında oynanan ve penaltılara kalan ABD-1994 finalinde, Roberto Baggio son penaltı atışını kaçırırken, Brezilya 24 yıldır özlemini duyduğu kupayı 4. kez kazandı. Sambacıların kupa özlemine son veren takımın başında tanıdık bir isim, Carlos Alberto Parreira vardı.

1998'de evsahibi Fransa, Zinedine Zidane'ın yıldızının parladığı kupada teknik direktör Aime Jacquet yönetiminde tarihinde ilk defa dünya şampiyonluğuna ulaştı.

Japonya ve Güney Kore'nin 2002'de ortaklaşa düzenlediği Dünya Kupası finalleri, ilk kez Avrupa ya da Amerika Kıtası dışında yapıldı. Brezilyalı Ronaldo'nun tek golüyle final umutları son eren Türkiye'nin kendinden söz ettirdiği kupada son gülen Sambacılar oldu. Şenol Güneş yönetimindeki Türkiye'nin 3. tamamladığı kupada, Teknik direktör Luis Felipe Scolari'nin Brezilya'sı 5. defa dünya şampiyonluğuna ulaştı.

Almanya'da düzenlenen 2006 Dünya Kupası'nı İtalya kazandı. İtalya, finalde 1998'in şampiyonu Fransa'yı, normal süresi 1-1 biten maçta penaltılar sonunda 5-3 yendi. İtalya Milli Takımı Dünya Kupası'nı 4. kez kazanırken, takımı Marcello Lippi yönetiyordu.

AVRUPA ŞAMPİYONALARINDA REHHAGEL GELENEĞİ BOZDU

[page_end]Fransa'da 1960'ta düzenlenen ilk Avrupa Futbol Şampiyonası'nın final maçında Yugoslavya'yı, uzatmalarda attığı golle deviren SSCB ilk şampiyon olurken, teknik direktörü Gavril Kachalin'di.

İlk şampiyonadan 4 yıl sonra ev sahibi İspanya, finalde ilk şampiyon SSCB'yi 2-1 yendi. İlk şampiyonu yenen ''Boğalar''ı teknik direktör Jose Villalonga yönetiyordu.

İtalya-1968'de teknik direktör Ferruccio Valcareggi yönetimindeki evsahibi İtalya finalde Yugoslavya'yı yenerek mutlu sona ulaştı.

Belçika-1972'deki finalde yine Sovyetler Birliği vardı. Sovyetler Birliği'ni 3-0'la geçen Batı Almanya kupadaki ilk şampiyonluğuna teknik direktör Helmut Schön yönetiminde uzandı.

Çekoslovakya, Yugoslavya'da 1976'da düzenlenen şampiyonanın finalinde Almanya'yı yenerek mutlu sona ulaştı. Normal süresi 2-2 biten maçı penaltılarda 5-3 kazanan Çekoslovaklar teknik direktör Vaclav Jezek'e emanet edilmişti.

İtalya-1980'in finalinde Belçika'yı 2-1 yenen Almanya kupayı alırken, takımın başında, bir dönem Galatasaray'ı da çalıştıran Josef ''Jüpp'' Derwall vardı.

Teknik Direktör Michel Hidalgo yönetimindeki ev sahibi Fransa, 1984'teki şampiyonanın finalinde İspanya'yı 2-0'la geçerek kupayı alan taraf oldu.

Almanya'nın ev sahipliğini yaptığı 1988 Avrupa Şampiyonası'nda, Rinus Michels yönetimindeki Hollanda, finalde Sovyetler Birliği'ni Gullit ve Van Basten'in golleriyle 2-0 yenerek kupayı müzesine götürdü.

Yugoslavya'nın savaş nedeniyle turnuvadan diskalifiye edildiği İsveç-1992'ye son anda çağrılan Danimarka, Richard Möller-Nielsen yönetiminde finalde Almanya'yı 2-0 yenerek büyük bir sürprize imza attı ve şampiyon oldu.

TÜRKİYE İLK KEZ FİNALLERDE

[page_end]Türkiye'nin finallerine ilk kez katıldığı 1996'da İngiltere'de düzenlenen Avrupa Şampiyonası'nda, Almanya, Bierhoff'un 2 golüyle uzatmalarda Çek Cumhuriyeti'ni 2-1'le geçerek kupaya uzanmanın mutluluğunu yaşadı. ''Panzerler''in başında Hans-Hubert Vogts bulunuyordu.

Milenyumun ilk kupasını Hollanda ve Belçika birlikte düzenledi. Organizasyonda finali Fransa ve İtalya oynadı. Roger Lemerre yönetiminde Fransa, İtalya'yı 2-1'le geçerek kupaya uzanırken, Zinedine Zidane turnuvanın en iyi oyuncusu seçildi.

Portekiz-2004'te ilk kez açılış ve final maçları aynı takımlar arasında oynandı. Kupada Yunanistan, ev sahibi Portekiz'i Charisteas'ın golüyle 1-0 yenerek, mutlu sona ulaştı. Yunanistan'ın teknik direktörlüğünü Alman Otto Rehhagel yapıyordu. Rehhagel, Avrupa ve dünya şampiyonalarında yabancı teknik adam olarak bir ülkeye kupa kazandıran ilk kişi olma unvanının da sahibi oldu.

Son şampiyona Avusturya-İsviçre ortaklığında geçen yıl düzenlenirken, şampiyonanın finalinde Almanya'yı 1-0 mağlup eden İspanya mutlu sona ulaştı. ''Boğalar'', ilk kez 1964'te kazanmış olduğu kupayı 44 yıl aradan sonra yeniden müzesine götürürken takımın başında yine tanıdık bir isim vardı: Luis Aragones

Elemeler sonucunda (C) Grubu'nun ikincisi olarak turnuvaya katılan Türkiye, kupada üçüncülüğü Rusya ile paylaştı.