Kadıköy'de büyük heyecan
Futbolda 38. ve son UEFA Kupası yarın İstanbul'da sahibini bulacak... Kadıköy'deki finalde Werder Bremen ve Shakhtar Donetsk kozlarını paylaşacak
Son kez ''UEFA Kupası'' adı altında oynanacak olan ve gelecek sezon ''UEFA Avrupa Ligi'' olarak yapılacak kupanın finalinde Almanya'nın Werder Bremen ile Ukrayna'nın Shakhtar Donetsk takımları, Fenerbahçe Şükrü Saracoğlu Stadı'nda kupayı müzelerine götürebilmek için mücadele edecek.
Her iki takım da kupa tarihinde ilk kez final
oynayacak. Ukrayna'dan bir takım ilk kez finalde mücadele ederken,
Alman takımları ise 13 kez mücadele ettikleri finalde, 6 kez kupayı
kazanma başarısı gösterdi.
Futbolda Avrupa'nın kulüpler bazında 2 numaralı organizasyonu olan UEFA Kupası, 1955 yılında Fuar Şehirleri Kupası adı altında düzenlenmeye başlandı. Organizasyonun adı 1971-72 sezonundan itibaren değiştirilirken, UEFA Kupası adını aldı.
-KUPAYI KAZANAN TAKIMLAR-
1971-72 sezonundan itibaren adı değiştirilerek UEFA Kupası ismiyle düzenlenen kupayı en çok müzesine götüren takımlar, 3'er kez bu başarıya ulaşan İngiltere'nin Liverpool ile İtalya'nın Inter ve Juventus takımları oldu.
Kupayı şimdiye dek kazanan takımlar şunlar:
Inter (İtalya) 3, Juventus (İtalya) 3, Liverpool (İngiltere) 3, Borussia Mönchengladbach (Almanya) 2, Feyenoord (Hollanda) 2, Göteborg (İsveç) 2, Parma (İtalya) 2, Real Madrid (İspanya) 2, Tottenham Hotspur (İngiltere) 2, Sevilla (İspanya) 2, Ajax (Hollanda) 1, Anderlecht (Belçika) 1, Bayer Leverkusen (Almanya) 1, Bayern Münih (Almanya) 1, CSKA Moskova (Rusya) 1, Eintracht Frankfurt (Almanya) 1,Galatasaray (Türkiye) 1, Ipswich Town (İngiltere) 1, Napoli (İtalya) 1, Porto (Portekiz) 1, PSV Eindhoven (Hollanda) 1, Schalke 04 (Almanya) 1, Valencia (İspanya) 1, Zenit St. Petersburg (Rusya) 1.
-KUPANIN GİTTİĞİ ÜLKELER-
UEFA Kupası'nı kazanan takımların bağlı bulunduğu ülkeler şunlar:
İtalya 9, İngiltere 6, Almanya 6, İspanya 5, Hollanda 4, İsveç 2, Rusya 2, Belçika 1, Portekiz 1, Türkiye 1.
-GALATASARAY TARİH YAZDI-
UEFA Kupası'nı kazanan ilk ve tek Türk takımı olan Galatasaray, bu başarısını 1999-2000 sezonunda gerçekleştirdi.
Sarı-kırmızılılar, o sezon UEFA Kupası'na maç kaybetmeden uzanırken, Kopenhag'daki finalde İngiltere'nin Arsenal takımını penaltı atışları sonucunda 4-1 mağlup ederek büyük bir başarıya imza attı.
-ŞEREF KÜRSÜSÜ-
1971-72 sezonundan itibaren UEFA Kupası adıyla düzenlenen organizasyonda final oynayan takımların bağlı bulunduğu ülkelere göre başarı sıralaması şöyle oluştu:
Ülke Kupa Final
------ ---- -----
İtalya 9 15
Almanya 6 13
İngiltere 6 10
İspanya 5 9
Hollanda 4 6
İsveç 2 2
Rusya 2 2
Belçika 1 3
Portekiz 1 3
Türkiye 1 1
Fransa - 4
İskoçya - 3
Avusturya - 1
Macaristan - 1
Eski Yugoslavya - 1
-SON KUPA ZENIT'İN-
UEFA Kupası'nda geçen sezon, kadrosunda Türk futbolcu Fatih Tekke'nin de bulunduğu Rusya'nın Zenit takımı kupayı müzesine götürdü.
Rus temsilcisi, geçen sezon İngiltere'nin Manchester kentinde İskoçya'nın Glasgow Rangers takımını 2-0 yenerek mutlu sona ulaştı.
-ŞAMPİYONLAR VE FİNALİSTLER-
1971-72 sezonundan itibaren UEFA Kupası adıyla düzenlenen futbolda Avrupa'nın kulüpler bazında 2 numaralı kupasını kazanan takımlar ve finalistler şöyle:
Sezon Şampiyon Finalist Sonuç
------- ----------------- -------------- --------
1971-72 Tottenham Hotspur Wolverhampton 2-1, 1-1
1972-73 Liverpool Mönchengladbach 3-0, 2-0
1973-74 Feyenoord Tottenham 2-2, 2-0
1974-75 Mönchengladbach Twente 0-0, 5-1
1975-76 Liverpool Brugge 3-2, 1-1
1976-77 Juventus Athletic Bilbao 1-0, 1-2
1977-78 PSV Eindhoven Bastia 0-0, 3-0
1978-79 Mönchengladbach Kızılyıldız 1-1, 1-0
1979-80 Eintracht Frankfurt Mönchengladbach 2-3, 1-0
1980-81 Ipwich Town AZ 67 Alkmaar 3-0, 2-4
1981-82 Göteborg Hamburg 1-0, 3-0
1982-83 Anderlecht Benfica 1-0, 1-1
1983-84 Tottenham Hotspur Anderlecht 1-1, 1-1 (4-3 pen.)
1984-85 Real Madrid Videoton 3-0, 0-1
1985-86 Real Madrid Köln 5-1, 0-2
1986-87 Göteborg Dundee United 1-0, 1-1
1987-88 Bayer Leverkusen Espanyol 0-3, 3-0 (3-2 pen.)
1988-89 Napoli Stutgart 2-1, 3-3
1989-90 Juventus Fiorentina 3-1, 0-0
1990-91 Inter Roma 2-0, 0-1
1991-92 Ajax Torino 2-2, 0-0
1992-93 Juventus B. Dortmund 3-1, 3-0
1993-94 Inter Casino Salzburg 1-0, 1-0
1994-95 Parma Juventus 1-0, 1-1
1995-96 Bayern München Bordeaux 2-0, 3-1
1996-97 Schalke 04 Inter 1-0, 0-1 (4-1 pen.)
1997-98 Inter Lazio 3-0
1998-99 Parma O. Marsilya 3-0
1999-00 GALATASARAY Arsenal 0-0 (4-1 pen.)
2000-01 Liverpool Alaves 5-4 (Uzatmada)
2001-02 Feyenoord B. Dortmund 3-2
2002-03 Porto Celtic 3-2 (Uzatmada)
2003-04 Valencia O. Marsilya 2-0
2004-05 CSKA Moskova S. Lizbon 3-1
2005-06 Sevilla Middlesbrough 4-0
2006-07 Sevilla Espanyol 2-2 (3-1 pen.)
2007-08 Zenit G.Rangers 2-0
-FUAR ŞEHİRLERİ KUPASI-
1955-58 döneminden 1971-72 sezonuna dek Fuar Şehirleri Kupası adı altında oynanan kupadaki finalistler ve şampiyonlar ise şöyle:
Sezon Şampiyon Finalist Sonuç
------- ----------------- -------------- --------
1955-58 Barcelona Karması Londra Karması 2-2, 6-0
1958-60 Barcelona Karması Birmingham 0-0, 4-1
1960-61 Roma Birmingham 2-2, 2-0
1961-62 Valencia Barcelona 6-2, 1-1
1962-63 Valencia Dinamo Zagreb 1-2, 2-0
1963-64 Real Zaragosa Valencia 2-1
1964-65 Ferençvaroş Juventus 1-0
1965-66 Barcelona Real Zaragoza 0-1, 4-2
1966-67 Dinamo Zagreb Leeds United 2-0, 0-0
1967-68 Leeds United Ferençvaroş 1-0, 0-0
1968-69 Newcastle United U.Dosza 3-0, 2-3
1969-70 Arsenal Anderlecht 1-3, 3-0
1970-71 Leeds United Juventus 2-2, 1-1 (kura)
Not: Haberde, kupa şampiyonları ve kazanan takımların ülkelerine ait istatistiki bilgiler, UEFA'nın da baz aldığı şekilde, 1971-72 sezonundan itibaren yapılan isim değişikliği sonrası düzenlenen finalleri kapsamaktadır