Kadıköy'de büyük heyecan

Son kez ''UEFA Kupası'' adı altında oynanacak olan ve gelecek sezon ''UEFA Avrupa Ligi'' olarak yapılacak kupanın finalinde Almanya'nın Werder Bremen ile Ukrayna'nın Shakhtar Donetsk takımları, Fenerbahçe Şükrü Saracoğlu Stadı'nda kupayı müzelerine götürebilmek için mücadele edecek.

Her iki takım da kupa tarihinde ilk kez final oynayacak. Ukrayna'dan bir takım ilk kez finalde mücadele ederken, Alman takımları ise 13 kez mücadele ettikleri finalde, 6 kez kupayı kazanma başarısı gösterdi.

Futbolda Avrupa'nın kulüpler bazında 2 numaralı organizasyonu olan UEFA Kupası, 1955 yılında Fuar Şehirleri Kupası adı altında düzenlenmeye başlandı. Organizasyonun adı 1971-72 sezonundan itibaren değiştirilirken, UEFA Kupası adını aldı.

-KUPAYI KAZANAN TAKIMLAR-

1971-72 sezonundan itibaren adı değiştirilerek UEFA Kupası ismiyle düzenlenen kupayı en çok müzesine götüren takımlar, 3'er kez bu başarıya ulaşan İngiltere'nin Liverpool ile İtalya'nın Inter ve Juventus takımları oldu.

Kupayı şimdiye dek kazanan takımlar şunlar:

Inter (İtalya) 3, Juventus (İtalya) 3, Liverpool (İngiltere) 3, Borussia Mönchengladbach (Almanya) 2, Feyenoord (Hollanda) 2, Göteborg (İsveç) 2, Parma (İtalya) 2, Real Madrid (İspanya) 2, Tottenham Hotspur (İngiltere) 2, Sevilla (İspanya) 2, Ajax (Hollanda) 1, Anderlecht (Belçika) 1, Bayer Leverkusen (Almanya) 1, Bayern Münih (Almanya) 1, CSKA Moskova (Rusya) 1, Eintracht Frankfurt (Almanya) 1,Galatasaray (Türkiye) 1, Ipswich Town (İngiltere) 1, Napoli (İtalya) 1, Porto (Portekiz) 1, PSV Eindhoven (Hollanda) 1, Schalke 04 (Almanya) 1, Valencia (İspanya) 1, Zenit St. Petersburg (Rusya) 1.

-KUPANIN GİTTİĞİ ÜLKELER-

UEFA Kupası'nı kazanan takımların bağlı bulunduğu ülkeler şunlar:

İtalya 9, İngiltere 6, Almanya 6, İspanya 5, Hollanda 4, İsveç 2, Rusya 2, Belçika 1, Portekiz 1, Türkiye 1.

-GALATASARAY TARİH YAZDI-

UEFA Kupası'nı kazanan ilk ve tek Türk takımı olan Galatasaray, bu başarısını 1999-2000 sezonunda gerçekleştirdi.

Sarı-kırmızılılar, o sezon UEFA Kupası'na maç kaybetmeden uzanırken, Kopenhag'daki finalde İngiltere'nin Arsenal takımını penaltı atışları sonucunda 4-1 mağlup ederek büyük bir başarıya imza attı.

-ŞEREF KÜRSÜSÜ-

1971-72 sezonundan itibaren UEFA Kupası adıyla düzenlenen organizasyonda final oynayan takımların bağlı bulunduğu ülkelere göre başarı sıralaması şöyle oluştu:

 Ülke            Kupa  Final

------           ----  -----

İtalya            9     15

Almanya           6     13

İngiltere         6     10

İspanya           5      9

Hollanda          4      6

İsveç             2      2

Rusya             2      2

Belçika           1      3

Portekiz          1      3

Türkiye           1      1

Fransa            -      4

İskoçya           -      3

Avusturya         -      1

Macaristan        -      1

Eski Yugoslavya   -      1

-SON KUPA ZENIT'İN-

UEFA Kupası'nda geçen sezon, kadrosunda Türk futbolcu Fatih Tekke'nin de bulunduğu Rusya'nın Zenit takımı kupayı müzesine götürdü.

Rus temsilcisi, geçen sezon İngiltere'nin Manchester kentinde İskoçya'nın Glasgow Rangers takımını 2-0 yenerek mutlu sona ulaştı.

-ŞAMPİYONLAR VE FİNALİSTLER-

1971-72 sezonundan itibaren UEFA Kupası adıyla düzenlenen futbolda Avrupa'nın kulüpler bazında 2 numaralı kupasını kazanan takımlar ve finalistler şöyle:    

Sezon        Şampiyon            Finalist       Sonuç

-------   -----------------    --------------   --------

1971-72   Tottenham Hotspur    Wolverhampton    2-1, 1-1

1972-73   Liverpool            Mönchengladbach  3-0, 2-0

1973-74   Feyenoord            Tottenham        2-2, 2-0

1974-75   Mönchengladbach      Twente           0-0, 5-1

1975-76   Liverpool            Brugge           3-2, 1-1

1976-77   Juventus             Athletic Bilbao  1-0, 1-2

1977-78   PSV Eindhoven        Bastia           0-0, 3-0

1978-79   Mönchengladbach      Kızılyıldız      1-1, 1-0

1979-80   Eintracht Frankfurt  Mönchengladbach  2-3, 1-0

1980-81   Ipwich Town          AZ 67 Alkmaar    3-0, 2-4

1981-82   Göteborg             Hamburg          1-0, 3-0

1982-83   Anderlecht           Benfica          1-0, 1-1

1983-84   Tottenham Hotspur    Anderlecht       1-1, 1-1 (4-3 pen.)

1984-85   Real Madrid          Videoton         3-0, 0-1

1985-86   Real Madrid          Köln             5-1, 0-2

1986-87   Göteborg             Dundee United    1-0, 1-1

1987-88   Bayer Leverkusen     Espanyol         0-3, 3-0 (3-2 pen.)

1988-89   Napoli               Stutgart         2-1, 3-3

1989-90   Juventus             Fiorentina       3-1, 0-0

1990-91   Inter                Roma             2-0, 0-1

1991-92   Ajax                 Torino           2-2, 0-0

1992-93   Juventus             B. Dortmund      3-1, 3-0

1993-94   Inter                Casino Salzburg  1-0, 1-0

1994-95   Parma                Juventus         1-0, 1-1

1995-96   Bayern München       Bordeaux         2-0, 3-1

1996-97   Schalke 04           Inter            1-0, 0-1 (4-1 pen.)

1997-98   Inter                Lazio            3-0

1998-99   Parma                O. Marsilya      3-0

1999-00   GALATASARAY          Arsenal          0-0 (4-1 pen.)

2000-01   Liverpool            Alaves           5-4 (Uzatmada)

2001-02   Feyenoord            B. Dortmund      3-2

2002-03   Porto                Celtic           3-2 (Uzatmada)

2003-04   Valencia             O. Marsilya      2-0

2004-05   CSKA Moskova         S. Lizbon        3-1

2005-06   Sevilla              Middlesbrough    4-0

2006-07   Sevilla              Espanyol         2-2 (3-1 pen.)

2007-08   Zenit                G.Rangers        2-0

-FUAR ŞEHİRLERİ KUPASI-

1955-58 döneminden 1971-72 sezonuna dek Fuar Şehirleri Kupası adı altında oynanan kupadaki finalistler ve şampiyonlar ise şöyle:

Sezon        Şampiyon            Finalist       Sonuç

-------   -----------------    --------------   --------

1955-58   Barcelona Karması    Londra Karması   2-2, 6-0

1958-60   Barcelona Karması    Birmingham       0-0, 4-1

1960-61   Roma                 Birmingham       2-2, 2-0

1961-62   Valencia             Barcelona        6-2, 1-1

1962-63   Valencia             Dinamo Zagreb    1-2, 2-0

1963-64   Real Zaragosa        Valencia         2-1

1964-65   Ferençvaroş          Juventus         1-0

1965-66   Barcelona            Real Zaragoza    0-1, 4-2

1966-67   Dinamo Zagreb        Leeds United     2-0, 0-0

1967-68   Leeds United         Ferençvaroş      1-0, 0-0

1968-69   Newcastle United     U.Dosza          3-0, 2-3

1969-70   Arsenal              Anderlecht       1-3, 3-0

1970-71   Leeds United         Juventus         2-2, 1-1 (kura)

Not: Haberde, kupa şampiyonları ve kazanan takımların ülkelerine ait istatistiki bilgiler, UEFA'nın da baz aldığı şekilde, 1971-72 sezonundan itibaren yapılan isim değişikliği sonrası düzenlenen finalleri kapsamaktadır